W naszej codziennej praktyce spotykamy się z coraz liczniejszymi stanowiskami organów podatkowych, które potwierdzają brak opodatkowania podatkiem od towarów i usług (VAT) opłat pobieranych przez JST za zajęcie pasa drogi wewnętrznej na podstawie umów cywilnoprawnych lub zawiadomienia. Do niedawna organy prezentowały zgoła przeciwne zdanie w tym zakresie.
Aktualnie Dyrektor KIS twierdzi, że „(…) pobierając opłaty za zajecie pasa drogowego wykonują Państwo [nasz kom. – tu chodzi o Miasto na prawach powiatu] działania mieszczące się w zakresie Państwa zadań własnych. (…) pobierana przez Państwa danina o charakterze publicznym nie stanowi zapłaty za świadczenie usług. Zatem stwierdzenia wymaga, że w zakresie realizacji ww. zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa są Państwo adresatem normy prawnej, o której mowa w art. 15 ust. 6 ustawy. Tak więc ww. opłata za zajęcie pasa drogowego drogi wewnętrznej pobierana przez Państwa nie podlega przepisom ustawy o podatku od towarów i usług.”.
Takie stanowisko uzyskaliśmy w interpretacji indywidualnej wydanej w ostatnich dniach dla naszego Klienta, sprawa ta zaś dotyczyła Miasta na prawach powiatu, które – jako zarządca dróg – za pośrednictwem jednostki organizacyjnej, zawiera umowy cywilnoprawne na zajęcie pasa drogowego dróg wewnętrznych na terenie Miasta m.in. w celu przeprowadzenia w tym pasie określonych robót, umieszczenia reklamy itd.
W związku z powyższym przypominamy, że brak opodatkowania VAT ww. opłat może wpływać na sposób odliczenia VAT naliczonego z zastosowaniem prewskaźnika VAT ustalanego na podstawie art. 86 ust. 2a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 z późn. zm.) Ponadto opodatkowanie świadczenia niepodlegającego opodatkowaniu VAT przyczynia się do braku prawa do odliczenia VAT po stronie podmiotu zajmującego pas drogi wewnętrznej.